Stichting Kunst en Cultuur Lopik
Op zaterdag 12 september 2020 vieren we Open Monumentendag rond het thema “Leermonument – Zenden en Ontvangen”.
De locatie is Het Zendstation, Biezendijk 3, 3412 KB Lopikerkapel. Start: van 11:00 tot 16:00 uur. Einde: 17:00 uur. Reserveren van een starttijdvak is nodig.
Open Monumentendag op 12 september 2020 gaat door, maar door de maatregelen ter voorkoming van de verspreiding van Corona is dit wel in aangepaste vorm. Dit betekent ondermeer dat bezoekers een starttijdvak moeten reserveren (zie hieronder). Op deze manier kunnen we het bezoek beter spreiden over de dag en zorgen dat iedereen voldoende ruimte heeft om afstand te houden, zodat alles veilig en soepel verloopt.
Wij hebben een bijzondere locatie gevonden aan de grens tussen Lopik en IJsselstein, die zoveel ruimte biedt dat we dit evenement Corona-proof kunnen organiseren: Het Zendstation, aan de Biezendijk 3 in Lopikerkapel. Hier was jarenlang het Nederlandse radiohart, met de middengolfzenders Hilversum 1 en Hilversum 2 van Nozema gevestigd.
Dit past goed bij het nationale thema van Open Monumentendag voor dit jaar: “Leermonument”. Nu denk je daarbij wellicht in eerste instantie aan een school of universiteit, maar als je je realiseert welke rol de media spelen in informatieverstrekking, ontwikkeling en educatie, is dit zendergebouw van de Binnenlandse Radio Omroep zeker een logische keuze. Als ondertitel geven we het thema mee: “Zenden en ontvangen”, in de lijn met het karakter van het gebouw, maar ook omdat zenden en ontvangen, op welke manier dan ook, de bron is voor kennisoverdracht en leren.
Het programma vindt u in de link programma en route OMD2020 Zendstation.
Het Zendstation, dat gebouwd is in opdracht van Nozema in 1939, is op zich al een bezichtiging waard. Het is ontworpen door ir. B.A. Verhey in Dudoktrant, het zogenaamde zakelijk expressionisme. Hierbij stonden functionaliteit en techniek voorop. Het interieur heeft veel van het oorspronkelijke karakter behouden. Opvallend zijn de prachtige entreehal, de natuurstenen trap met gegraveerde glasplaten, een muurschildering van Peter Alma, een prachtige directiekamer en diverse zalen met indrukwekkende hoge raampartijen.
In deze zalen zijn verschillende presentaties, tentoonstellingen of (zeer korte) film- en geluidsfragmenten te zien. Natuurlijk wordt veel aandacht besteed aan de historische techniek van omroepzenders en de functie van het gebouw. Het Omroep Zender Museum brengt de oorspronkelijke Zenderzaal weer tot leven, met allerlei historische onderdelen die ooit in deze zaal werden gebruikt. Ook hoort u meer over het ontstaan van Nozema en de keuze van deze plek voor de oprichting van de zenders. In de kelder vindt u een prachtige collectie vintage radiotoestellen die een beeld geven van de ontwikkeling daarvan en leert u over de rol van de radio in de presentatie “Leermoment en amusement”.
Rondom het Zendstation zijn nog andere objecten de moeite van het bekijken waard. Zo is achter het gebouw de bunker te zien, die in de tijd van de Koude Oorlog is aangelegd. Hierin was een noodstudio gevestigd die onder crisis- en oorlogsomstandigheden in gebruik kon worden genomen. Ook ziet u in de weilanden nog resten van tuiblokken en feederhuisjes die duiden op de vroegere aanwezigheid van de grote zendmasten.
Aan het begin van de toegangsweg ziet u het wachthuisje, in 1953 in functionalistische stijl gebouwd en net daarvoor het beeld de Bietenkapper, gemaakt door de beeldhouwster J.H. Hans. Dit beeld doet tevens dienst als grenspaal tussen de gemeenten Lopik en IJsselstein.
De keuze van Nozema voor Lopikerkapel was zeer goed overwogen. Deze dag biedt een mooie gelegenheid om ook kennis te maken met de andere historie van dit gebied. Zo laat de werkgroep Archeologische Vondsten van stichting Lopikerkapel zeer bijzondere Middeleeuwse gebruiksvoorwerpen zien, die zijn opgegraven bij de Hofstede te Vliet. Het grootste deel van de ruim tienduizend vondsten bestaat uit aardewerk, maar er is ook veel ijzerwerk en brons gevonden. Welk verhaal vertellen deze voorwerpen ons? Er is zeker veel te leren. Ook krijgt u inzicht in de restauratie van Huis te Vliet, dat vlakbij de Hofstede lag.
Een collectie foto’s uit de vorige eeuw, brengt de recentere historie van Lopikerkapel in beeld. Wie zult u herkennen u op de tentoongestelde foto’s?
Ze worden al een collectors item: de historische boekjes van Stichting Kunst en Cultuur Lopik. Ook dit jaar ontvangt u een gratis boekje met achtergronden van de onderwerpen die deze dag in de schijnwerpers staan.
Om te zorgen dat iedereen voldoende ruimte heeft om de vereiste afstand te bewaren en alles veilig, soepel en ontspannen verloopt, willen we het bezoek goed verspreiden over de dag. Daarom is het noodzakelijk een starttijdvak te reserveren. Dit kan via het speciale reserveringssysteem voor Open Monumentendag (onze grote voorkeur!) of door met ons te bellen via (06) 51 98 20 65.
Vanwege de Corona-maatregelen zal uw bezoek een “doorstroom”-karakter krijgen. Het gebouw is echter zodanig groot, dat u toch rustig rond kunt kijken en van de gebruikelijke ontspannen en gezellige sfeer kunt genieten. Het volledige protocol vindt u in de link Corona-protocol OMD2020 Zendstation, de belangrijkste punten voor bezoekers staat hieronder.
Deze Open Monumentendag wordt georganiseerd door stichting Kunst en Cultuur Lopik, in samenwerking met Het Zendstation, dat tevens onze gastheer is, stichting Omroep Zender Museum, de werkgroep Archeologische Vondsten van stichting Lopikerkapel, met hulp van vele enthousiaste vrijwilligers, waaronder oud-medewerkers van Nozema.
Voor dit evenement ontvangen wij een bijdrage van Stichting Rivierenland Fonds.
